babür imparatorluğu hükümdarları ne demek?

Babür imparatorları Hindistan alt kıtasında Babür İmparatorluğu'nu inşa etti ve yönetti. Babürler 1526'dan itibaren Hindistan'ın bazı bölgelerine hükmetmeye başladı ve 1700'lü yıllar boyunca alt kıtanın çoğuna hükmetti. Maratha Konfederasyonu'nun yükselişi ve Britanya İmparatorluğu'nun bölgeye gelmesiyle birlikte hızla gerilediler, ancak 1850'lere kadar görünüşte de olsa Hindistan'ı yönetmeye devam ettiler. Babürler, Orta Asya'dan gelen Türk-Moğol kökenli Timurlu hanedanının bir koluydu. Kurucuları, Fergana Vadisi'nden (modern Özbekistan'da) bir Timur prensi olan Babür , Timur'un doğrudan soyundan geliyordu ve ayrıca Timur'un bir Cengiz prensesiyle evlenmesi yoluyla Cengiz Han'a bağlıydı.

Babür İmparatorları Listesi

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Portresi</th> <th>Yaygın adı</th> <th>Doğum Adı</th> <th>Doğum</th> <th>Hüküm</th> <th>Ölüm</th> <th>Notlar</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td></td> <td>Babür </td> <td><a href="Babür" title="wikilink">Zahîreddîn Muhammed Bâbur</a> </td> <td>14 Şubat 1483 <a href="Andican" title="wikilink">Andican, Özbekistan</a></td> <td>20 Nisan 1526 – 26 Aralık 1530</td> <td>26 Aralık 1530 (47 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td>İmparatorluğun kurucusudur.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>Humayün </td> <td><a href="Hümâyun_Şah" title="wikilink">Nasireddin Muhammed Hümayun Şah</a> </td> <td>6 Mart 1508 <a href="Kâbil" title="wikilink">Kâbil</a></td> <td>26 Aralık1530 – 17 Mayıs 1540 22 Şubat 1555 – 27 Ocak 1556</td> <td>27 Ocak 1556 (47 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>Hümayun, 1540 yılında Suri hanedanından Şer Şah Suri tarafından devrildi, ancak İslam Şah Suri'nin (Şer Şah Suri'nin oğlu ve halefi) ölümünden sonra 1555'te tahta geri döndü.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Ekber Şah </td> <td><a href="Ekber_Şah" title="wikilink">Ebü'l-Feth Celâlüddîn Muhammed Ekber Şâh</a> </td> <td>15 Ekim 1542 Umerkot, Pakistan</td> <td>11 Şubat 1556 – 27 Ekim 1605</td> <td>27 Ekim 1605 (63 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>Cihangir </td> <td><a href="Cihangir" title="wikilink">Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber</a> </td> <td>31 Ağustos 1569 <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td>3 Kasım 1605 – 28 Ekim 1627</td> <td>28 Ekim 1627 (58 yaşında) <a href="Cemmu_ve_Keşmir" title="wikilink">Cemmu ve Keşmir, Hindistan</a></td> <td>Annesi <a href="Rajput" title="wikilink">Rajput</a> prensesi Mariam-uz-Zamani idi.<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref">1</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Şah Cihan </td> <td><a href="Şah_Cihan" title="wikilink">Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran</a> </td> <td>5 Ocak 1592 <a href="Lahor" title="wikilink">Lahor, Pakistan</a></td> <td>19 Ocak 1628 – 31 Temmuz 1658</td> <td>22 Ocak 1666 (74 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td>Şah Cihan döneminde Babür İmparatorluğu kültürel gücünün zirvesine ulaşmıştır.<a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref">2</a> Aynı zamanda yetenekli bir komutan olmasına rağmen Şah Cihan daha çok mimari başarılarıyla hatırlanmaktadır. Onun dönemi <a href="Babür_mimarisi" title="wikilink">Babür mimarisinin</a> altın çağı olarak bilinmektedir. En sevdiği karısı olan <a href="Mümtaz_Mahal" title="wikilink">Mümtaz Mahal</a> için yaptırdığı <a href="Agra" title="wikilink">Agra</a> kentindeki <a href="Tac_Mahal" title="wikilink">Tac Mahal</a> de yine bu dönemin Babür mimarisinin örneklerindendir.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>Evrengzib </td> <td><a href="Evrengzib" title="wikilink">Âlemgîr Ebü’l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib</a> </td> <td>3 Kasım 1618 <a href="Gucerat" title="wikilink">Gucerat, Hindistan</a></td> <td>31 Temmuz 1658 – 3 Mart 1707</td> <td>3 Mart 1707 (88 yaşında) Ahmednagar, Hindistan</td> <td>Annesi <a href="Mümtaz_Mahal" title="wikilink">Mümtaz Mahal</a> idi. Safevi Handeanı prensesi Dilras Banu Begüm ile evliydi. Bütün Hindistan'da İslami şeriat yönetimi kurmuştur. Ölümünden sonra küçük oğlu Azam Şah 3 aylığına hükümdar olmuştur .<a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref">3</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Muhammad Azam Şah </td> <td>Qutb-ud-Din Muhammad Azam </td> <td>28 Haziran 1653 <a href="Burhanpur" title="wikilink">Burhanpur</a>, <a href="Hindistan" title="wikilink">Hindistan</a></td> <td>14 Mart 1707 – 20 Temmuz 1707</td> <td>20 Temmuz 1707 (53 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra</a>, <a href="Hindistan" title="wikilink">Hindistan</a></td> <td>Sadece 3 ay boyunca sultanlık yapmıştır. Evrengzib ve Dilras Banu Begüm'ün en büyük oğluydu.<a href="#fn4" class="footnote-ref" id="fnref4" role="doc-noteref">4</a></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>I. Bahadır Şah </td> <td><a href="I._Bahadır_Şah" title="wikilink">Qutb-ud-Din Muhammad Mu'azzam Shah Alam</a> </td> <td>14 Ekim1643 <a href="Burhanpur" title="wikilink">Burhanpur, Hindistan</a></td> <td>19 Temmuz 1707 – 27 Şubat 1712</td> <td>27 Şubat 1712 (68 yaşında) <a href="Lahor" title="wikilink">Lahor, Pakistan</a></td> <td><a href="Maratha_Konfederasyonu" title="wikilink">Maratha Konfederasyonu</a> ile anlaşmalar yapmış, <a href="Rajput" title="wikilink">Rajputları</a> yatıştırmış ve <a href="Pencap" title="wikilink">Pencap</a> bölgesindeki <a href="Sihizm" title="wikilink">Sihlerle</a> iyi ilişkiler kurmuştur.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Cihandar Şah </td> <td><a href="Cihandar_Şah" title="wikilink">Mu'izz-ud-Din Jahandar Shah Bahadur</a> </td> <td>9 Mayıs 1661 Dekkan, Hindistan</td> <td>27 Şubat 1712 – 11 Şubat 1713</td> <td>12 Şubat 1713 (51 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td><a href="Sadrazam" title="wikilink">Sadrazamı</a> Zulfikar Khan tarafından etki altına alınmıştır.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>Ferruhsiyer </td> <td><a href="Ferruhsiyer" title="wikilink">Farrukhsiyar</a> </td> <td>20 Ağustos 1685 Aurangabad, Hindistan</td> <td>11 Ocak 1713 – 28 Şubat 1719</td> <td>19 Nisan 1719 (33 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>1717 yılında <a href="Doğu_Hindistan_Şirketi_(anlam_ayrımı)" title="wikilink">Doğu Hindistan Şirketi</a>'ne <a href="Bengal" title="wikilink">Bengal</a> bölgesinde vergisiz ticaret yapmalarını sağlayan bir <a href="ferman" title="wikilink">ferman</a> vermiştir. Bu ferman Britanyalı şirketin Hindistan'ın doğu kıyısındaki etkisini artırmasını sağlamıştır.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Refiüdderecât </td> <td><a href="Refiüdderecât" title="wikilink">Rafi ud-Darajat</a> </td> <td>1 Aralık 1699</td> <td>28 Şubat – 6 Haziran 1719</td> <td>6 Haziran1719 (19 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td>Bu dönemde Seyyid Kardeşler'in yükselişi gerçekleşmiştir.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>II. Cihan Şah </td> <td><a href="II._Cihan_Şah" title="wikilink">Rafi ud-Daulah</a> </td> <td>Haziran1696</td> <td>6 Haziran 1719 – 17 Eylül 1719</td> <td>18 Eylül 1719 (23 yaşında) <a href="Agra" title="wikilink">Agra, Hindistan</a></td> <td>Seyyid Kardeşler tarafından <a href="Refiüdderecât" title="wikilink">Refiüdderecât</a>'ın yerine geçmesi için seçilmiştir.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Muhammed Şah </td> <td><a href="Muhammed_Şah_(Babür_imparatoru)" title="wikilink">Roshan Akhtar Bahadur</a> </td> <td>7 Ağustos 1702 <a href="Gazne" title="wikilink">Gazne, Afganistan</a></td> <td>27 Eylül 1719 – 26 Nisan 1748</td> <td>26 Nisan 1748 (45 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>Seyyid Kardeşler'i elimine etmiştir. Maratha Konfederasyonu ile uzun süren bir savaşa girişmiş, Malwa ve <a href="Dekan_Yaylası" title="wikilink">Dekan Yaylası</a>'nı bu süreçte kaybetmiştir. <a href="Safevîler" title="wikilink">Safevi</a> hükümdarı <a href="Nadir_Şah" title="wikilink">Nadir Şah</a>'ın 1739'daki Hindistan işgali de yine bu dönemde gerçekleşmiştir. İmparatorluk üzerinde gerçek anlamda kontrolü elinde tutan son Babür hükümdarıdır.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>Ahmed Şah Bahadır </td> <td><a href="Ahmed_Şah_Bahadır" title="wikilink">Ahmad Shah Bahadur</a> </td> <td>23 Ocak1725 <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>29 Nisan 1748 – 2 Haziran 1754</td> <td>1 Ocak 1775 (49 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>Sikandarabad Savaşı'nda Babür kuvvetleri Maratha'ya karşı yenilgiye uğramıştır.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>II. Alemgir Şah </td> <td><a href="II._Alemgir_Şah" title="wikilink">Aziz-ud-din</a> </td> <td>6 Haziran 1699 <a href="Burhanpur" title="wikilink">Burhanpur, India</a></td> <td>3 Haziran 1754 – 29 Kasım 1759</td> <td>29 Kasım 1759 (60 yaşında) Kotla Fateh Shah, Hindistan</td> <td>Hükümdarlığı, <a href="vezir" title="wikilink">vezir</a> Imad-ul-Mulk'ün etkisi altında geçmiştir.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>III. Cihan Şah </td> <td><a href="III._Cihan_Şah" title="wikilink">Muhi-ul-millat</a> </td> <td>1711</td> <td>10 Aralık 1759 – 10 Ekim 1760</td> <td>1772 (60–61 yaşında)</td> <td>Bengal-Bihar-Odisha'nın yerel sultanı (nawab) gücünü artırmıştır.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Şah Alem </td> <td><a href="Şah_Alem" title="wikilink">Ali Gauhar</a> </td> <td>25 Haziran 1728 <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>10 Ekim 1760 – 31 Temmuz 1788</td> <td>19 Kasım 1806 (78 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td><a href="Buksar_Muharebesi" title="wikilink">Buksar Muharebesi</a>'nde yenilgi alınmıştır.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>IV. Şah Cihan </td> <td>Bidar Bakht Mahmud Shah Bahadur Jahan Shah </td> <td>1749 <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>31 Temmuz 1788 – 11 Eylül 1788</td> <td>1790 (40–41 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td><a href="Şah_Alem" title="wikilink">Şah Alem</a>'in geçici olarak tahttan indirilmesinden sonra Rohilla Ghulam Kadir tarafından kukla hükümdar olarak taç giymiştir.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>Şah Alem </td> <td><a href="Şah_Alem" title="wikilink">Ali Gauhar</a> </td> <td>25 Haziran 1728 <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>16 Ekim 1788 – 19 Kasım 1806</td> <td>19 Kasım 1806 (78 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>Şah Alem'in ikinci hükümdarlığı.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td>II. Ekber Şah </td> <td><a href="II._Ekber_Şah" title="wikilink">Mirza Akbar</a> </td> <td>22 Nisan 1760 Mukundpur, Hindistan</td> <td>19 Nisan 1806 – 28 Eylül 1837</td> <td>28 Eylül1837 (77 yaşında) <a href="Delhi" title="wikilink">Delhi, Hindistan</a></td> <td>Britanya koruması altında olan ve pratikte gücü olmayan hükümdar.</td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td>II. Bahadır Şah </td> <td><a href="II._Bahadır_Şah" title="wikilink">Abu Zafar Sirajuddin Muhammad Bahadur Shah Zafar</a> </td> <td>24 Ekim 1775 Delhi, Hindistan</td> <td>28 Eylül 1837 – 21 Eylül 1857</td> <td>7 Nisan 1862 (87 yaşında) <a href="Yangon" title="wikilink">Rangoon, Myanmar</a></td> <td>Son Babür İmparatoru. 1857 yılındaki isyandan sonra <a href="Britanya_İmparatorluğu" title="wikilink">Britanya İmparatorluğu</a> tarafından tahttan indirilip <a href="Burma" title="wikilink">Burma</a>'ya gönderilmiştir.</td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"><a href="#fnref3" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn4" role="doc-endnote"><a href="#fnref4" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

Not: Babür İmparatorları çok eşlilik uyguladılar. Karılarının yanı sıra haremlerinde çocuk sahibi olan çok sayıda cariyeleri de vardı. Bu, her imparatorun tüm çocuklarını tanımlamayı zorlaştırır.¹